Deze post is voor iedereen die zich zorgen maakt over klimaatverandering met alle symptomen die steeds vaker zichtbaar worden. Of het nu gaat om de bosbranden wereldwijd, steeds intensere orkanen of misoogsten door extreme droogte. Deze post is dus bedoeld niet voor de 24% mensen die het ‘allemaal overdreven’ vinden of de nog veel kleinere minderheid van hardcore ontkenners.
Natuurlijk is jouw volgende auto elektrisch, maar die is nu nog net even te duur en ga je je huis isoleren maar dat is zoveel werk. Misschien eet je inmiddels minder vlees en zuivel en heb je allemaal ledlampen, ook in de halogeen armaturen. Dus wat nu? Wachten op nieuwe wetgeving, op belasting op vliegen of vlees of op acties van het bedrijfsleven? Het klimaatprobleem vraagt om directe actie van iedereen. Welke 3 acties kan je direct in gang zetten als je zelf iets substantieels wilt doen?
Directe verandering met impact:
1. Wissel van bank
Toen ik lang geleden het duurzaamheidsvraagstuk bestudeerde aan de TUE, besefte ik (en ik geloof ook mijn docenten nog niet) hoe enorm groot de impact van de financiële sector is op het doorgaan of tegenhouden van duurzame alternatieven. Op de TUE waren we bezig met allerlei prachtige technologische innovaties om energie te besparen of minder grondstoffen te gebruiken. Maar via investeringen en leningen werd en wordt er door de grote banken geïnvesteerd in kolenmijnen, megastallen, schaliegas, vliegvelden en andere grote bronnen van broeikasgassen.
Gelukkig zijn er banken die juist hun (jouw) geld investeren in duurzame oplossingen. Zie hier voor een overzicht. Doordat er veel mensen overstappen van bank om redenen van duurzaamheid (en vaak ook uit onvrede over het beloningsbeleid van de bankiers aan de top) is er veel meer bewustzijn bij alle banken. Geen fatsoenlijke bank komt er nog mee weg om iets van een duurzaamheidsbeleid te hebben en dat was een paar jaar geleden echt nog anders. Maar het is nog niet genoeg. Als een bank zijn kantoren meubileert met gerecyclede meubelen is dat mooi maar als er aan de andere kant door diezelfde bank nog steeds geld in een nieuwe kolencentrale wordt gestoken schieten we er niets mee op. Overstappen van bank is makkelijk, snel geregeld en heeft veel impact. Jouw geld wordt niet meer in klimaatverandering gestoken en het zet de achterblijvende banken onder druk om dat ook niet meer te doen. Vandaag nog regelen! Als je nog iets extra wilt doen, hou dan ook je verzekeringen eens tegen het licht.
2. Ga voor echte groene stroom
We weten allemaal sinds het item van Arjen Lubach dat de meeste groene stroom nep is.
3. Stop met het posten van je (vlieg-)reizen op social media
Veel mensen houden van reizen. Vroeger moest je dan na afloop braaf een dia avond uitzitten met honderden foto’s over hoe geweldig het was in een ver oord.
Nu posten we dat soort foto’s en verhalen op Facebook en dergelijke. Ook zakelijke reizen worden op Linkedin gepost. “Ik ben gevraagd om op een congres in Dubai te spreken over…..(vul maar in).” of “Op weg naar een interessante klus in verweggistan waar ze niemand minder dan mij nodig hadden om de klus te klaren”. En variaties daarop.
Het was en is statusverhogend om te laten zien dat jij zo’n reis kan veroorloven of dat jij als goedlopende consultant of zzp-er toch maar weer meetelt in de professionele internationale wereld. Allemaal menselijk en leuk maar vliegen is een van de grootste veroorzakers van klimaatverandering. De uitstoot van het vliegverkeer groeit enorm, mede door alle subsidie die er naar vliegen gaat waardoor vliegtickets kunstmatig goedkoop zijn. Tien jaar geleden was het nog 1% van de wereldwijde CO2 uitstoot, nu is het al 2%. Dat klinkt weinig, maar door de uitstoot op grote hoogte is de schade naar schatting 5 maal (!) zo groot. Met andere woorden, nu al is het vliegverkeer verantwoordelijk voor 10% van de klimaatverandering. De uitstoot van een vliegtuig is 10 maal zo veel als die van een trein per kilometer en om een beeld te geven: een retourtje Bali kost evenveel fossiele energie als 4 jaar (!) autorijden.
Nu is de vraag of vliegschaamte zo veel effect heeft en ik gun iedereen zijn reisje(s). Maar het zal echt minder moeten totdat er technologische oplossingen zijn voor de vluchten zoals elektrisch vliegen of snelle buizentransport. Dus beter met de trein. Naar grote delen van Europa is het niet of nauwelijks langzamer, dus waarom nog vliegen naar Parijs, Londen of zelfs Berlijn als de tijdwinst (van deur tot deur) minder dan een (paar) uur is? Kijk eens op Happyrail als je een volgende reis gaat plannen over wat er mogelijk is met de trein. Het reist ook veel prettiger per trein (meer beenruimte, beter eten onderweg (ahum…;-) )
Maar het allerbelangrijkste is: schrijf niet meer over je vliegreizen op social media. Stop met het vertellen over je weekeindje shoppen in Barcelona, over je interessante congresje in Finland of je prachtige sabbatical reis naar verweggistan. Het probleem is namelijk dat je bij je omgeving dan -onbewust of bewust- het verlangen aanwakkert om ook zulke reizen te gaan maken. Het is zo menselijk: mijn buurman, collega, vriend of oud-klasgenoot doet dat, dus moet ik dat ook doen. Terwijl het verlangen er in de eerste plaats mogelijk helemaal niet was. De marketeers hebben het allang door en willen graag dat je juist veel post over je reizen (en nieuwe spullen). Doe er niet aan mee! Opscheppen over je mooie trein- of fietsreis (mits niet ingevlogen) mag natuurlijk wel op social media….
Het mooie van bovenstaande 3 acties is dat ze weinig moeite kosten maar wel veel impact hebben. Dus wat houdt je tegen…? vandaag nog kan je al impact hebben.