Klimaatactie in 3 stappen

Deze post is voor iedereen die zich zorgen maakt over klimaatverandering met alle symptomen die steeds vaker zichtbaar worden. Of het nu gaat om de bosbranden wereldwijd, steeds intensere orkanen of misoogsten door extreme droogte. Deze post is dus bedoeld niet voor de 24% mensen die het ‘allemaal overdreven’ vinden of de nog veel kleinere minderheid van hardcore ontkenners.

Natuurlijk is jouw volgende auto elektrisch, maar die is nu nog net even te duur en ga je je huis isoleren maar dat is zoveel werk. Misschien eet je inmiddels minder vlees en zuivel en heb je allemaal ledlampen, ook in de halogeen armaturen. Dus wat nu? Wachten op nieuwe wetgeving, op belasting op vliegen of vlees of op acties van het bedrijfsleven? Het klimaatprobleem vraagt om directe actie van iedereen. Welke 3 acties kan je direct in gang zetten als je zelf iets substantieels wilt doen?

Directe verandering met impact:

1. Wissel van bank

Toen ik lang geleden het duurzaamheidsvraagstuk bestudeerde aan de TUE, besefte ik (en ik geloof ook mijn docenten nog niet) hoe enorm groot de impact van de financiële sector is op het doorgaan of tegenhouden van duurzame alternatieven. Op de TUE waren we bezig met allerlei prachtige technologische innovaties om energie te besparen of minder grondstoffen te gebruiken. Maar via investeringen en leningen werd en wordt er door de grote banken geïnvesteerd in kolenmijnen, megastallen, schaliegas, vliegvelden en andere grote bronnen van broeikasgassen.

Gelukkig zijn er banken die juist hun (jouw) geld investeren in duurzame oplossingen. Zie hier voor een overzicht. Doordat er veel mensen overstappen van bank om redenen van duurzaamheid (en vaak ook uit onvrede over het beloningsbeleid van de bankiers aan de top) is er veel meer bewustzijn bij alle banken. Geen fatsoenlijke bank komt er nog mee weg om iets van een duurzaamheidsbeleid te hebben en dat was een paar jaar geleden echt nog anders. Maar het is nog niet genoeg. Als een bank zijn kantoren meubileert met gerecyclede meubelen is dat mooi maar als er aan de andere kant door diezelfde bank nog steeds geld in een nieuwe kolencentrale wordt gestoken schieten we er niets mee op. Overstappen van bank is makkelijk, snel geregeld en heeft veel impact. Jouw geld wordt niet meer in klimaatverandering gestoken en het zet de achterblijvende banken onder druk om dat ook niet meer te doen. Vandaag nog regelen! Als je nog iets extra wilt doen, hou dan ook je verzekeringen eens tegen het licht.

2. Ga voor echte groene stroom

We weten allemaal sinds het item van Arjen Lubach dat de meeste groene stroom nep is.

 
Gelukkig zijn er wel bedrijven die echt 100% groene stroom leveren. Overstappen is hier ook simpel en ook niet duurder dan vieze stroom. Als je het nog niet gedaan hebt, check je leverancier en kies een echt groene.
 

3. Stop met het posten van je (vlieg-)reizen op social media

Veel mensen houden van reizen. Vroeger moest je dan na afloop braaf een dia avond uitzitten met honderden foto’s over hoe geweldig het was in een ver oord. 

Nu posten we dat soort foto’s en verhalen op Facebook en dergelijke. Ook zakelijke reizen worden op Linkedin gepost. “Ik ben gevraagd om op een congres in Dubai te spreken over…..(vul maar in).” of “Op weg naar een interessante klus in verweggistan waar ze niemand minder dan mij nodig hadden om de klus te klaren”. En variaties daarop.

Het was en is statusverhogend om te laten zien dat jij zo’n reis kan veroorloven of dat jij als goedlopende consultant of zzp-er toch maar weer meetelt in de professionele internationale wereld. Allemaal menselijk en leuk maar vliegen is een van de grootste veroorzakers van klimaatverandering. De uitstoot van het vliegverkeer groeit enorm, mede door alle subsidie die er naar vliegen gaat waardoor vliegtickets kunstmatig goedkoop zijn. Tien jaar geleden was het nog 1% van de wereldwijde CO2 uitstoot, nu is het al 2%. Dat klinkt weinig, maar door de uitstoot op grote hoogte is de schade naar schatting 5 maal (!) zo groot. Met andere woorden, nu al is het vliegverkeer verantwoordelijk voor 10% van de klimaatverandering. De uitstoot van een vliegtuig is 10 maal zo veel als die van een trein per kilometer en om een beeld te geven: een retourtje Bali kost evenveel fossiele energie als 4 jaar (!) autorijden.

Nu is de vraag of vliegschaamte zo veel effect heeft en ik gun iedereen zijn reisje(s). Maar het zal echt minder moeten totdat er technologische oplossingen zijn voor de vluchten zoals elektrisch vliegen of snelle buizentransport. Dus beter met de trein. Naar grote delen van Europa is het niet of nauwelijks langzamer, dus waarom nog vliegen naar Parijs, Londen of zelfs Berlijn als de tijdwinst (van deur tot deur) minder dan een (paar) uur is? Kijk eens op Happyrail als je een volgende reis gaat plannen over wat er mogelijk is met de trein. Het reist ook veel prettiger per trein (meer beenruimte, beter eten onderweg (ahum…;-) )

ontbijtje in de slaaptrein


Maar het allerbelangrijkste is: schrijf niet meer over je vliegreizen op social media. Stop met het vertellen over je weekeindje shoppen in Barcelona, over je interessante congresje in Finland of je prachtige sabbatical reis naar verweggistan. Het probleem is namelijk dat je bij je omgeving dan -onbewust of bewust- het verlangen aanwakkert om ook zulke reizen te gaan maken. Het is zo menselijk: mijn buurman, collega, vriend of oud-klasgenoot doet dat, dus moet ik dat ook doen. Terwijl het verlangen er in de eerste plaats mogelijk helemaal niet was. De marketeers hebben het allang door en willen graag dat je juist veel post over je reizen (en nieuwe spullen). Doe er niet aan mee! Opscheppen over je mooie trein- of fietsreis (mits niet ingevlogen) mag natuurlijk wel op social media….

Wouter op weg naar Italie per trein
Per trein naar Italie waar ik les mocht geven op een Italiaanse Universiteit

Het mooie van bovenstaande 3 acties is dat ze weinig moeite kosten maar wel veel impact hebben. Dus wat houdt je tegen…? vandaag nog kan je al impact hebben.

Gamescool voor NOPPES!

Als het inderdaad zo is, zoals sommigen beweren, dat de Euro en andere belangrijke valuta binnenkort niets meer waard zijn, dan is het fijn dat we terug kunnen vallen op lokale valuta. Zoals de NOPPES.

Hoe werken systemen als NOPPES (ook wel LETS genoemd): je schrijft je in. Iedere beginnende deelnemer krijgt 100 NOPPES die je mag gebruiken om diensten en goederen bij andere NOPPES leden te kopen. Zelf biedt je ook klusjes en/of spullen aan. Eigenlijk is NOPPES dus gewoon geld. Met het grote verschil dat er -behalve de 100 NOPPES aan het begin – geen geldcreatie plaatsvindt. Dus geen bank of overheid die de geldpers aanzet om schulden, oorlogen of bubbels mee te financieren.

Omdat ik die ruilvaluta (LETS) erg sympathiek vind en omdat LETS minder vatbaar zijn voor manipulaties door banken en overheid, heb ik besloten om deelname aan Gamescool mogelijk te maken voor NOPPES. Voor slechts 150 NOPPES kun je meedoen. Zoek op http://www.noppes.nl/npps/adzoek.php naar “gamescool” en je komt de advertentie vanzelf tegen.

Waarom minder noppes dan euro’s? …Omdat een NOP waardevaster is dan een Euro!

het is gelukt!

Heel lang geleden had ik het voornemen om al mijn gloeilampen te vervangen door spaarlampen en ledlampen. Het bleek iets lastiger dan ik toen dacht maar vandaag heb ik mijn laatste gloeilamp vervangen door een dimbare spaarlamp van Megaman. Nou ja, 1 setje IKEA spotjes kan ik nog niet door leds vervangen, omdat IKEA zo zijn eigen maatvoering heeft. Maar op die ene lamp na… (en ik verwacht dat IKEA ook snel met een groener alternatief komt voor dit spotje, want IKEA heeft zijn strategie vergroend en is systematisch zijn assortiment aan het verduurzamen, dus dat komt wel goed). Inmiddels zijn er een hoop alternatieven voor gloeilampen op de markt en niet meer alleen voor de gewone grote en kleine fitting, maar ook voor insteekfittingen (G4, G11 e.a.), voor dimbare lampen, voor spiegelkoplampen. Eigenlijk voor bijna alle maten en soorten is er nu wel een LED en/of spaarlamp variant.


Deze G4 led lamp paste mooi in een spotje van me en bracht het ernergiegebruik van 10 Watt terug naar 1,3 Watt (klik op het plaatje als je wilt weten waar ik hem kocht).

Als je zoekt op het web vindt je een hoop aanbieders van ledlampen. Conrad heeft een uitgebreid assortiment, maar is ook wat lastig te doorzoeken. Eigenlijk kan je het beste naar een goede lampenwinkel, doe het zelf of elektronicawinkel gaan zodat je de lampjes ook kunt bekijken. Je moet namelijk wel letten op de kleur (warmwhite ipv ‘blauw’ wit) en ook op de sterkte. Sommige LED lampen zijn net iets te zwak in hun lichtsterkte. Een winkel waar je kunt ruilen is het beste natuurlijk.

Beter dan sparen, zelfs beter dan beleggen
Afhankelijk van hoeveel uur per dag een lamp gemiddeld brandt, bespaar je zo’n 10-15 euro per jaar per lamp. Alhoewel led lampen duurder zijn dan spaarlampen, zijn ze toch meestal voordeliger, omdat ze veel langer meegaan dan spaarlampen. Stel dat je 100-200 euro uitgeeft om je gloeilampen te vervangen, je hebt dat binnen 2 jaar terugverdiend. Dat rendement haal je niet op geen enkele spaarrekening, zelfs niet met een beleggingsfonds.  Mede door het uitbannen van alle gloeilampen was afgelopen jaar mijn electiciteitsverbruik maar 900 kWh, terwijl mijn wasmachine toch vaak draait omdat ik kleine kinderen heb. Gemiddeld voor een Nederlands gezin is het verbuik 3400 kWh. Ander resultaat was dat ik 500 euro terugkreeg van mijn energieleverancier. Prettig toch!

Dus
Het driestappenplan om je energieverbruik drastisch omlaag te brengen (en dus je milieuvervuiling en kosten) ZONDER echte moeite of aanpassing van je ‘lifestyle’ is:

1. Vervang al je gloeilampen voor ledlampen en spaarlampen. (alleen de lampjes die bijna nooit aangaan zoals in je gangkast en die op de zolderberging kan je gerust gloeilamp laten zijn).
2. Stap over een echte groene energieleverancier. Niet alle groene stroom is even ‘groen’. Heel goed als je groene stroom afneemt van bijvoorbeeld NUON, maar dat bedrijf is daarnaast gewoon bezig met het bouwen van kolencentrales, dus tja..ik wil mijn geld niet naar zo’n bedrijf brengen. Een goed bewijs of je groene leverancier echt groen is, is het milieukeurmerk. Er zijn eigenlijk maar 2 leveranciers die er aan voldoen op dit moment: Windunie en Greenchoice.
3. Stap over naar een groene bank: ASN bank of Triodos . Misschien is dit wel de meest effectieve actie uit de top 3. Ik heb dit gedaan en de overstapservice van banken maakt dit heel gemakkelijk.

Simpel toch?

EDIT: er is nu ook een stap 4: je eigen zonnepanelen, die net zo goedkoop stroom leveren als je stopcontact: lees er hier meer over. Jammer dat ik niet genoeg ruimte op mijn dak heb (ik woon in een flat).