Hoe leren mensen?

Zo af en toe kom je een boek tegen waarbij je denkt: “had ik dat boek maar eerder gelezen!”

Het boek “Liefde voor leren” van Manon Ruijters is zo’n boek waarbij ik dat dacht. Het boek beschrijft het promotieonderzoek van Manon Ruijters. Het gaat over de manieren waarop mensen leren en het is een aanrader voor elke serious game designer en eigenlijk voor IEDEREEN die in het onderwijs werkt. Zelf ben ik de afgelopen jaren betrokken geweest bij een hoop aantal (nieuwe) opleidingen, over internet, gamedesign opleidingen, mijn eigen projectmanagement school en meer recent de online gameschool, en DIEM. Je probeert dan na te denken over hoe je de stof het beste kunt aanbieden.

Ook als je een educatieve game gaat ontwerpen, of het nu een online ‘flash-voor-iedereen’ game wordt, of een meer traditioneel ‘rollen-bord-management’ game, denk je na over de vraag hoe mensen iets nieuws leren door die game.

Manon Ruijters onderscheid 5 leerstijlen:

1. Kennis verwerven (De klassieke ‘schoolstijl’, bijvoorbeeld een boek van a tot z doornemen)
2. Leren in sociale setting (leren in een groep van elkaar, ervaringen uitwisselen)
3. Oefenen (details oefenen in een veilige omgeving)
4. Kunst afkijken (van een senior)
5. Exploreren (van ‘alles’ wat leren)

Mensen hebben een natuurlijke voorkeur voor 1 of meer leerstijlen. Als je in je verkeerde leerstijl moet leren, dan levert dat veel frustratie op en leert men in de regel slecht (sub-optimaal). Je kan ook een allergie hebben voor een leerstijl. Dan gaat een boek er echt niet bij je in, of sla je helemaal dicht bij een rollenspel.

Nu blijkt dat de verschillende leerstijlen vrij gelijkmatig voorkomen bij mensen. Oftewel ongeveer 20 procent van de mensen houdt van kennis verwerven, 20% van een sociale leerstijl, enzovoort. In het boek zit een test om je eigen voorkeur te bepalen.

Nu is het ook zo dat het huidige middelbare schoolonderwijs eigenlijk alleen leerstijl “Kennis verwerven” en “Oefenen” aanbiedt. Met andere woorden 60% van de jongeren krijgt onderwijs in een niet passende leerstijl! Stel je voor dat een dokter 60% van zijn patiënten misschien niet een slecht maar ook niet het goede medicijn zou voorschrijven….Zou het zo zijn dat de hoge schooluitval te maken heeft met het niet passend zijn van het onderwijs?

Engels leren met Gamemaker

Een mooi voorbeeld hiervan hoorde ik van Pauline Maas. Toen zij een workshop Gamemaker gaf op een VMBO, kwam de leraar Engels binnen omdat hij zo benieuwd was hoe zij het voor elkaar kreeg dat zijn leerlingen woorden als “width” en “height” konden onthouden, terwijl hem dat niet lukte in de les. Kennelijk was zijn leerstijl (kennisverwerven en oefenen) niet de juiste voor deze leerlingen en door het maken van games (exploreren) leerde ze deze (en andere) Engelse termen zonder moeite.

Games en in bredere zin interactieve applicaties bieden de mogelijkheid om meer leerstijlen aan te bieden en dus onderwijs voor een groter groep passend te maken (er zijn natuurlijk nog veel meer manieren om de bredere mix van leerstijlen aan te bieden, ICT is er maar eentje van). “Liefde voor leren” toont ons de mogelijkheden voor het ontwerp van onderwijs 2.0.